دسته: مقالات

  • لزوم به‌کارگیری دیوارهای مقاوم در برابر زلزله

    لزوم به‌کارگیری دیوارهای مقاوم در برابر زلزله

    گروه مهندسی پدیده پایدار صنعت ساختمان در بخش ­های طراحی، اجرا، مقاوم­ سازی، مهندسی ارزش، تولید و بکارگیری مصالح و سیستم­ های نوین ساختمانی، در بسیاری از پروژه های شاخص کشور نقش ­آفرینی داشته­ است. مأموریت این گروه ارتقاء سطح کیفی صنعت ساختمان با به کارگیری فن­آوری­های نوین جهانی، جهت ایجاد سرپناهی ایمن و مطمئن برای یکایک همنوعان مان در سراسر کره خاکی می­ باشد. این شرکت تولیدکننده دیوارهای سبک وشکل پذیر بتنی والکریت می­باشد که به دلیل رفتار مهندسی، پایداری بسیار خوبی در برابر باد و زلزله، ضربه و اتش داشته و در برابر بارهای خارج از صفحه آوار نمی­ شود. در این مقاله به بررسی اهمیت دیوارهای جداکننده در ساختمان و نکات مورد نیاز برای اولویت بندی در انتخاب و بکارگیری این نوع دیوارها می پردازیم.

    ایران کشوری لرزه ­خیز است که بر روی خطرناک­ترین گسل ­های دنیا قرار گرفته است. حوادث طبیعی و زلزله­ های ویرانگر در سالیان گذشته ده­ ها هزار کشته و میلیاردها دلار خسارت بر جای گذاشته است. از طرفی امروزه، توجه خاص به سازه و اسکلت ساختمان­‌ها باعث شده تا از تخریب و واژگونی کلی سازه‌ها جلوگیری شود. اما خسارت­‌های ناشی از زلزله به دلیل تخریب و ریزش اجزای غیرسازه‌­ای کماکان ادامه دارد. عمده تخریب در اجزای غیرسازه‌­ای ساختمان­­‌ها، از ناحیه دیوارهای پیرامونی و داخلی می­‌باشد. در دیوارهای سنتی به دلیل وزن بالا و رفتار ترد و شکننده به راحتی گسیخته شده و با وزن بالای خود بر روی ساکنان و دارایی­‌ها آوار می­‌شوند.

    ماموریت گروه پدیده پایدار صنعت ساختمان در این بخش،  تولید دیوارهایی سبک و در عین حال شکل پذیر می­باشد که در مواقع خطر بتواند با تغییر شکل کافی، تنش‌ها را به خود جذب کرده و به جای آوار شدن، به همراه سازه ساختمان‌ها تغییر شکل یابد و به جای ریزش و آوار شدن، پایدار بماند. از این رو تولید دیوار سبک با خاصیت شکل ­پذیری در دستور کار قرار گرفت که پس از آزمایش­‌های فراوان و به کارگیری دانش تولید کامپوزیت‌های سیمانی مهندسی شده، دیوارهای سبک و شکل پذیر والکریت  WALLCRETE تولید گردید.   

    در کشور ما اعضای موثر در صنعت ساختمان، تمرکز خاصی بر طراحی و اجرای اسکلت ساختمان­ها داشته‌اند. اما در مقابل به مسائل و معضلات مرتبط با رفتار اجزای غیرسازه‌ای و خطرات ناشی از اجرای غیرمهندسی آن‌ها پرداخته نشده است. احتمال وقوع زلزله­ های کوچک و متوسط بسیار بیشتر از زلزله ­های قوی می­ باشد. در زلزله های متوسط، اسکلت سازه پایدار می ماند، اما خرابی و ریزش اجزای غیرسازه‌­ای موجب تلفات جانی و مالی جبران ناپذیری می­‌شود. معمولا در این مواقع ریزش دیوارهای غیرسازه‌­ای منجر به زخمی و کشته شدن ساکنین و نیز بسته شدن راه­‌های فرار می ­گردد.

     با توجه به مسائل فوق، اطمینان از عملکرد و پایداری دیوار در برابر زلزله بایست در اولویت سازندگان و مصرف کنندگان قرارگیرد. عدم پایداری دیوارها در زلزله از مسائل فراگیر در حوزه ساختمان می باشد. هر چند که در آیین نامه ­های کشور به صورت ضمنی، ضوابط کیفی برای پایداری عرضی دیوار وجود دارد ولی دیوارهای سنتی عملا از پایداری کافی در برابر نیروهای ناشی از زلزله برخوردار نیستند و در مواقع خطر در برابر بارهای خارج از صفحه آوار می‌شوند.

    مقاوم در برابر آوار
    پایداری دیوار والکریت پس از ضربه ­ی سنگین پالت یک تنی و تغییر شکل سازه

    به منظور مقاومت دیوار در برابر بارهای خارج از صفحه مانند باد و زلزله، می­‌بایست موارد زیر مورد توجه قرار گیرد که تمامی این موارد در اجرای دیوارهای  والکریت به صورت مطلوب و کارا لحاظ شده و نتیجه آن مقاومت عالی این دیوار در برابر بارهای خارج از صفحه می ­باشد.

    • متریال و مصالح دیوار بایست، کامپوزیت و شکل پذیر بوده و با تغییر مکان قاب، تغییر شکل ­دهند و همانند مصالح سنتی، ترد و شکننده نباشند. دیوارهای والکریت به دلیل قرارگیری در دسته بندی کامپوزیت‌های سیمانی مهندسی شده ( ECC) در برابر بارهای خارج از صفحه مقاوم می‌باشد.
    • از اتصال دیوار به قاب سازه بایست اطمینان حاصل نمود به صورتی که تحت بارهای جانبی به راحتی از قاب خارج نشود.
    • بایست از مصالحی استفاده کرد که کمترین درز را داشته باشد زیرا این درزها در مواقع خطر باز شده و موجب شکاف دیوار خواهد شد.
    • بایست دیوار به صورت کاملا یکپارچه عمل نموده و مانند یک دیافراگم در برابر بارهای خارج از صفحه مقاومت نماید. 
    • وزن تمام شده دیوار بایست به حداقل ممکن کاهش یابد تا در مواقع زلزله نیروی کمتری جذب کرده و نیز در صورت آوار شدن وزن کمتری را به افراد یا وسایل خانه تحمیل نماید.
    • سطوح دیوار بایست به نحوی صاف باشند که پوشش‌های اضافی آن حذف شوند. معمولا وزن این پوشش‌ها به اندازه وزن دیوار می‌رسد.
    • اجرای اصولی دیوارها توسط اکیپ های آموزش دیده و مهندسین خبره، موجب اجرای مهندسی و اصولی دیوارها شده و باعث افزایش کیفیت و کاهش خطاهای اجرایی معمول در کارگاه­ ها می­‌شود.

    موارد فوق در طراحی و اجزای دیوارهای والکریت لحاظ شده و مصرف‌کنندگان با خاطری آسوده می‌توانند به این قسمت از  اعضای غیرسازه ای  ساختمان خود اعتماد کنند.

  • ساختمان سبز با مصالح سبز والکریت

    ساختمان سبز با مصالح سبز والکریت

    بیش از 60 درصد از انرژی مصرفی کشور صرف تامین سرمایش، گرمایش و روشنایی ساختمان‌ها می‌شود. علاوه بر‌این، به دلیل تولید مصالح سنتی مانند آجر، سفال و مصالحی از این دست، سهم عمده‌ای از انرژی مصرفی در صنایع تولیدی نیز به تامین انرژی، جهت تولید مواد و مصالح ساختمانی اختصاص دارد.

    مصرف این حجم از انرژی در صنعت ساختمان علاوه بر اتلاف سرمایه‌های ملی، موجب تولید آلاینده‌های زیست محیطی شده و خطرات زیانباری برای محیط زیست در پی دارد. نکته قابل توجه دیگر آن است که در فرآیند تولید مصالح سنتی از منابع راهبردی استفاده می‌شود. به عنوان مثال بسیاری از معادن رس خالص کشور صرف تولید آجر و سفال می‌شود در حالی که منابع رس، از ذخایر استراتژیک جهت توسعه زمین های کشاورزی می‌باشند و نبایست در تولید مصالح سنتی استفاده شود.
    در کنار سهم عمده مصالح سنتی در مصرف انرژی و اتلاف ذخایر راهبردی، این بخش سهم بالایی از مصرف آب تصفیه
    شده را نیز به خود اختصاص داده است. اتلاف منابع آب در مراحل تولید و اجرای مصالح سنتی در ایران بالاتر از
    استانداردهای جهانی می باشد.
    تنها راه علاج برای مشکلات ذکر شده، حرکت به سوی صنعتی‌سازی و توجه به مقوله ساختمان‌های سبز می باشد که در آن مصرف منابع به حداقل ممکن رسیده و کمترین آسیب به محیط زیست وارد می‌شود. گروه مهندسی پدیده پایدار صنعت ساختمان، در راستای صنعتی‌سازی و احداث ساختمان‌های سبز اقدام به تولید مواد و مصالح سبز با نشان “والکریت” نموده است.

    پروژه مجتمع مسکونی زیتون

    این شرکت با تولید <h1>مصالح سبز<h1/>والکریت و مشارکت در طراحی و ساخت بسیاری از پروژه‌های شاخص در سطح کشور، حفاظت از محیط زیست و احداث ساختمان‌های سبز را یکی از ماموریت‌های اصلی خود می‌داند.
    محصولات این شرکت با کمترین مصرف انرژی و کاهش قابل ملاحظه مصرف آب در پروسه تولید و اجرا، و عملکرد مناسب در کاهش پرت حرارتی، جایگزین مصالح سنتی شده و گامی مهم در دستیابی به ساختمان‌های سبز و اخذ رده‌های بالا در برچسب انرژی محسوب میشود.
    محصولات این شرکت، با رعایت الزامات مبحث 19مقررات ملی موجب بهبود قابل ملاحظه در کاهش پرت حرارتی و افزایش راندمان تجهیزات مکانیکی می‌شود.
    اگر چه سالهاست رعایت مبحث 19 مقررات ملی در ساخت وسازها الزامی شده است اما کماکان بناهایی در
    پایتخت احداث می‌شوند که در رعایت این مبحث سهل‌انگاری می‌کنند و نهادهای ناظر نیز در مقابل این بی‌قانونی،
    مقابله نمی‌کنند.
    غفلت نهادهای متولی در زمینه رعایت مبحث نوزدهم مقررات ملی درحالی صورت می‌گیرد که ناظران براین
    باورند که درحال حاضر 60 درصد از سهم انرژی در ساختمان‌ها هدر می‌رود و بنابراین الزام است که نهادهای
    بالادستی دراین زمینه اراده جدی داشته باشند.
    درحال حاضر از لحاظ فرهنگی، باوری که در رابطه با رعایت مصرف انرژی و نیز اجرای مبحث نوزدهم مقررات ملی ساختمان وجود دارد صرفا به دوجداره کردن پنجره‌ها محدود شده است درحالی که این امرفقط بخشی از ماجراست و امر بهینه‌سازی مصرف انرژی موارد متعددی را دربرمی‌گیرد.
    بکارگیری مصالح با ویژگی عایق حرارتی یکی از مهمترین پارامترهایی می‌باشد که مهندسان طراح، مخصوصا
    طراحان معماری می‌بایست در طراحی‌های اولیه فاز یک و فاز دو لحاظ کنند. با بکارگیری مصالح عایق حرارتی، بار
    حرارتی و از این رهگذر شرایط آسایشی برای افراد ایجاد می‌شود و نیز ظرفیت دستگاه‌های تولید سرما و گرما در ساختمان کاهش پیدا می‌کند.


    به‌کارگیری مصالح عایق حرارتی با وزن پائین و در عین حال مقاومت بالا سبب افزایش ایمنی ساختمان و بهبود قابل
    ملاحظه راندمان حرارتی می‌شود. دیوارهای والکریت با وزن سبک و مقاومت خمشی بالا، دارای عملکرد بسیار مناسب
    در زمینه پرت حرارتی می‌باشد و استفاده از آن سبب افزایش ایمنی و ارتقای آسایش حرارتی بهره‌برداران ساختمان می شود و به‌تبع آن حجم دستگاه‌های تاسیساتی نیز کاهش می‌یابد.
    در ساختمان‌هایی که با مصالح عایق حرارتی احداث می‌شوند، برآوردها حاکی از آن است که حداقل 30 درصد مصرف
    انرژی کاهش می‌یابد. این امر بدان معنا است که ظرفیت موتورخانه و مصرف گاز، 30 درصد کاهش پیدا می کند و به تبع آن حجم سایز لوله‌ها و حجم دستگاه‌های تاسیساتی نیز کاهش پیدا می‌کند که تمامی این موارد باعث کاهش هزینه های ساختمان می‌شود.
    استفاده از دیوارهای با عایق حرارتی مناسب یکی از پارامترهای مهم در مبحث نوردهم مقررات ملی و برچسب انرژی ساختمان می‌باشد. با اجرای استانداردها و نصب برچسب انرژی می‌توان تا حد بسیار زیادی میزان مصرف انرژی در ساختمان‌ها را کاهش داد.
    با اجرایی شدن برچسب انرژی در ساختمان‌های مختلف به‌تدریج این برچسب به عنوان یکی از اسناد مهم خانه برای
    خریدار و فروشنده شناخته خواهد شد و در واقع در آینده ساختمانی که برچسب نداشته باشد؛ خریداری نخواهد شد.
    براساس مطالعات صورت گرفته، در صورتی‌ که استانداردهای مورد نظر در این طرح به‌طور کامل اجرا شود؛ برچسب
    انرژی می‌تواند بیش از 50 درصد در مصرف انرژی ساختمان صرفه‌جویی به همراه داشته باشد. با اجباری شدن برچسب انرژی ساختمان و الزامی شدن رعایت مبحث 19 مقررات ملی، می‌توان امیدوار بود تا سهم مصارف انرژی کاهش یابد و در آینده شاهد افزایش بهره‌وری انرژی در ساختمان‌ها باشیم.